Zaza tesbihleri, günümüzde sadece bir ibadet aracı veya aksesuar olmaktan çok, köklü bir geçmişi yansıtan tesbihlerdir. Genellikle doğal malzemelerden ve özel işçiliklerle üretilen bu tesbihler, basit bir sayma aracı olmanın ötesinde, Zaza kimliğinin ve inanç sisteminin önemli bir parçası olarak görev yapar.

Tesbih yapımında doğal taşlar, ağaçlardan üretilen malzemeler, cam ve metaller, fiber malzemelerinin yanı sıra hayvansal malzemeler de sıklıkla kullanılmaktadır. Geçmişten günümüze insanlar, tesbih yapımında bulundukları coğrafya ve yaşam alışkanlıklarına göre malzeme üretirken, hayvansal malzemeler de çeşitli sebeplerden dolayı uzun yıllardır tesbih üretiminde yer almıştır.

Farklı din ve kültürlerde kullanılan, birçok tür ve çeşidi bulunan tesbih, genellikle yuvarlak veya oval şekilli bir araçtır. İslam dünyasında zikir ve dua etmek için yaygın olarak kullanılan tesbihler, Budizm, Hinduizm ve bazı Hristiyan mezheplerinde de meditasyon ve dua amacıyla kullanılır.

Tesbihler, yüzyıllar boyunca ibadet amacıyla kullanılsa da, özellikle Osmanlı İmparatorluğu döneminde sadece bir dini araç olmaktan çıkıp sosyal hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Hem kadınlar hem de erkekler tarafından kullanılan tesbihler, 15. yüzyıldan itibaren çeşitli malzemelerden üretilmeye başlanmış ve işlemeler ile süslemelerle bir statü simgesi olarak rol almıştır.

Oltu taşı tesbih, estetik görünümü ve mistik özellikleriyle tesbih meraklılarının en çok tercih ettiği modeller arasında yer alıyor. Türkiye'nin Erzurum ilinin Oltu ilçesine özgü olan bu taş, dünyada eşi benzeri az bulunan bir taş olup, yapılan tesbihler dünyanın dört bir yanından ilgi görüyor.

Namaz tesbihi, İslam dininde hem adet hem de bir ibadet aracı olarak kullanılmaya devam etmektedir. Namazların ardından okunması sünnet olan tesbih dualarının sayılarını saymakta kolaylık sağlayan tesbihler, şekilleri, üretildikleri malzemeler, süslemeleri ve imamelerindeki ayrıntılarla göründüğünden çok daha karmaşık bir yapıya sahiptir.

Kazaz, geçmiş dönemde oldukça popüler olan ancak modern üretim tekniklerinin yaygınlaşmasıyla artık günlük hayatta kullanımdan kalkan ipek işleme sanatını icra eden kişiye denir. Sadece bir el sanatı değil, aynı zamanda kültürel miras olan kazazlık, geçmişten günümüze uzanan estetik anlayışın ve el becerisinin bir yansımasıdır.

Estetik görünümü ve dayanıklılığı ile dikkat çeken katalin tesbih, özel bir reçine türü olan katalin maddesinden üretilmiş bir tesbih türüdür. Son derece şık bir görünüme sahip olan bu tesbihler, günümüzde nadir bulundukları için özellikle koleksiyonerlerin seçkileri arasında yer alır.

İşlemeli tesbihler, sadece bir dua ve zikir aracı olmaktan çıkıp, üretiminde kullanılan teknikler ve estetik görünümüyle bir sanat eserine dönüşmüş özel ürünlerdir. Yüzyıllar boyunca dini amaçlı kullanılan tesbihler, üzerlerindeki işlemelerle göz alıcı bir şıklığa ulaşırken, değerli bir hediyelik eşya ve koleksiyonerlerin peşinde koştuğu kıymetli bir parça haline gelmiştir.

Fil dişi, estetik görünümü, nadir bulunurluğu ve yüksek fiyatları ile oldukça kıymet gören hammaddeler arasında yer alıyor. Birçok ülkede üretimi ve ticareti yasaklanan fil dişinden yapılan ürünler rağbet görürken, bu ürünler arasında fil dişi tesbihler de bulunuyor.

Fiber tesbih, günümüzde hemen her yerde rastlanan tesbih türlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Taş, ağaç ve kemikten yapılmış tesbih türlerine oranla uygun fiyatı ve renk çeşitliliği ile dikkat çeken fiber tesbihler, kendine geniş bir kullanıcı kitlesi buluyor.

Deve kemiği, yüzyıllar boyunca farklı kültürlerde dayanıklılığı nedeniyle kullanılan ürünlerden biri olarak günlük hayatta var olmaya devam ediyor. Çöl ikliminde yaşayan develerin kemiklerinin işlenmesiyle elde edilen deve kemiği ürünler farklı alanlarda kullanılmaya devam ediyor.

Abanoz ağacı bilinen en değerli ağaç türlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Yüzyıllardır farklı kültürlerde farklı alanlarda kullanılan abanoz ağacı sahip olduğu özelliklerle dikkat çekiyor.

99’luk tesbih İslam kültüründe kendine yaygın bir şekilde yer buluyor ve hemen her evde, cami ve mescitlerde 99’luk tesbihler sıkça kullanılıyor. Özellikle kutsal toprakların ziyaretinin ardından hediyelik olarak dağıtılan tesbihler, son dönemlerde doğum ve sünnet sebebiyle düzenlenen mevlit törenlerinde de popüler bir hediyelik eşya olarak tercih ediliyor.

33’lük tesbihler en çok kullanılan tesbih çeşitleri arasında yer alırken hem dini hem de geleneksel bir anlam da taşıyor. Pratikliği ve boyutları ile her yerde kolaylıkla bulunup kullanılabilen 33’lük tesbihler, koleksiyonerlerin de en önem verdiği parçalar arasında adından söz ettiriyor.

Halk arasında Sultan taşı olarak da bilinen Zultanit taşı mücevher yapımında günde geçtikçe daha sık kullanılan bir hal alıyor. Adını Osmanlı sultanlarından alan bu dikkat çekici taş, sadece Türkiye’de çıkarılıyor. Zultanite isimli bir marka konumuna sahip olan bu değerli taş hem özellikleri hem de çekici görüntüsüyle popülaritesini günden güne artırıyor.

Zeytin ağacı hem kahvaltılık zeytin meyveleri hem de sağlık için birçok faydayı içinde bulunduran zeytinyağı üretimi ile mobilya ve ahşap ürünlerde kullanılan yapısı nedeniyle dünyanın en kıymetli ağaçları arasında yer alıyor.  

Yonca genellikle üç yapraktan oluşan, ancak özellikle dört yapraklı olarak görüldüğü zaman şans getireceğine inanılan bir çayır bitkisidir. Basit bir bitkiyi günümüzde bile popüler kılan bu inanışın tarihi ise oldukça eskilere dayanıyor. Antik çağlardan bu yana farklı kültürlerde kendine yer bulan yonca sembolü popüler kültürde sıkça kullanılan figürlerden biri olmaya devam ediyor.

Yılan sembolü insanlık tarihinin en eski ve en karmaşık sembollerinden biri olarak biliniyor. Bir yandan güç, bilgelik ve şifayı simgeleyen yılan diğer yandan kötülük ve şeytani durumları ifade edebiliyor. Yılan sembolünün bu kadar farklı olarak anlamlandırılması kültürden kültüre görülen değişikliklerden kaynaklanıyor.

Tuğra motifi günümüzde modadan sanata, takıdan aksesuara hayatın pek çok alanında karşımıza çıkıyor. Şık ve tarihi görüntüsüyle birçok farklı tasarıma ilham kaynağı olan Osmanlı tuğrası, yurt içinde ve yurt dışında tarih düşkünü pek çok kişi tarafından rağbet görüyor.